Chessity logo Player

Na-apen in schaken: Van irritatie naar overwinning

Janton11-10-2024 | Leestijd 4 min.
Na-apers je kent ze misschien nog wel van school. Mensen die woord voor woord je zinnen herhalen op een flauwe stemmetje. Dat kon soms flink irritant zijn. Nu je hier eindelijk van denkt verlost te zijn kom je ze zomaar tegen op het schaakbord. Dit kan leiden tot ongeduld. In een wanhopige poging om het na-apen te doorbreken doe je misschien zelfs een slechte zet waarna je tegenstander ineens kan profiteren. Hoe kun je die na-apers voortaan de baas zijn?

De verborgen kracht van de eerste zet

Na-apen met zwart kan in bepaalde gevallen zelfs een goede strategie zijn. De Schotse grootmeester Jonathan Rowson bespreekt een partij van Keith Arkell aan het eind van zijn briljante boek Chess for Zebras. In die partij werkt de strategie zo’n 20 zetten blijft de symmetrie bewaard. Tot wit opeens een matige zet doet waarna zwart het initiatief naar zich toe trekt. De onderliggende filosofie is simpel want zwart zegt: ik kopieer je goede zetten en zodra je een slechte zet doet dan wijk ik af.

Strategieën om na-apers te verslaan

Toch is er goed nieuws want na-apers zijn in de praktijk bijna altijd de pineut. De witspeler ligt immers altijd een zet voor. Die ene extra zet hoe klein het ook lijkt kan toch het verschil maken.

Nu weten we dat we eigenlijk in een voordelige positie zitten maar hoe kunnen we daar gebruik van maken? Denk hierbij aan psychologische en schaaktechnische aspecten:

  • Creëer asymmetrie: Maak zetten die wanneer gekopieerd nadelig zijn voor je tegenstander. Door een slimme ruil kan je tegenstander soms niet terugslaan.
  • Benut je tempovoordeel: Gebruik je extra zet om een aanval op te zetten waarbij jouw aanval als eerste doorslaat.
  • Speel een opening waarbij kopiëren onmogelijk is: In bepaalde openingen ontstaat al snel een situatie waarbij na-apen desastreuze consequenties heeft.
  • Blijf kalm en speel je eigen spel: Laat je niet uit het veld slaan. Blijf gefocust op je eigen strategie.

Tips in de praktijk

Al die bovenstaande tips zijn natuurlijk bijzonder abstract. Dus laten we eens kijken hoe dit op het schaakbord in z’n werk gaat. We onderzoeken hoe je in verschillende situaties kunt profiteren van die ene extra zet. Laten we beginnen met een beroemde partij van de Cubaanse oud-wereldkampioen Capablanca.

De volgende keer dat je tegenover een na-aper zit glimlach dan. Jij kent nu de strategieën om de na-aper te verslaan. Creëer asymmetrie of benut je tempovoordeel. Dit kan door een slimme opening te spelen. Een effectieve opening is het damegambiet. En ook de Russische verdediging heeft zijn problemen. Zo glijdt die na-aper straks zomaar uit over zijn eigen banaan.

Related content

by JacquelineW on Jul 4, 2019   755   0
Nagenieten van drie jaar Chessity Nationale Pupillendag
Aan alle mooie dingen komt een eind. Zo ook aan de drie jaar dat de Nationale Pupillendag werd gehouden in Meppel, met Chessity als hoofdsponsor. Het partnerschap heef...
by JacquelineW on Nov 24, 2019   531   0
Executieve functies: lessen uit
Hoe werken scholen achterstanden weg die kinderen door de coronalockdowns hebben opgelopen? Onder andere door in te zetten op het versterken van de executieve functies va...

Join Chessity now! Don't worry, it's free & easy.

Login Create account

0 Comments

Gameviewer widget for your website

Just copy and paste the code below on your website wherever you want the gameviewer to display.
The gameviewer widget for websites 600px by 330px in dimensions.
<script type="text/javascript">
	var chessity_gameblog_id = 3372;
</script>
<script type="text/javascript" src="https://www.chessity.com/gameview.js"></script>