‘We hebben al een schaakbord gekocht en het hele gezin kan nu een potje schaken'

Vier jonge kinderen, elk met hun eigen uitdaging, en toen ineens: lockdown, online onderwijs, thuiswerken. Ga d’r maar aanstaan. Vader Jeroen Cuppen meldde zich in maart als een van de eersten voor een familie-account op Chessity. En wat begon als ‘uitproberen’ is inmiddels een nieuwe hobby voor het hele gezin.

Als de coronacrisis voorbij is, worden we misschien wel met z’n allen lid van een schaakclub.

Iedereen die de afgelopen maanden heeft gejongleerd met thuiswerken en de kinderen thuis, weet hoe lastig het was. “We moesten de kinderen de hele dag bezighouden, het liefst ook educatief,” vertelt Jeroen. “Vooral de eerste dagen was er vanuit school nog geen specifiek werk.” En voor de kinderen van Jeroen en zijn zijn vrouw - hij is IT-architect, zij jurist - was dat vraagstuk nog net wat ingewikkelder dan voor de meeste kinderen. 

Neem de oudste zoon. Acht jaar is ‘ie en hoogbegaafd. Snakkend naar uitdaging, maar geen school. Of zijn jongere broertje en zusje, een tweeling. Ze waren net vier geworden en stonden te popelen om als kakelverse kleuters groep 1 binnen te stappen. 1 april zou hun eerste schooldag zijn. Niet dus.

Vastbijten in uitdagingen

En dan nog hun zusje Lina van 6. Ze heeft een vorm van het Down Syndroom, maar bijt zich graag vast in uitdagingen die haar broers zussen ook doen. “We waren dus erg blij dat we met Chessity een nieuwe uitdaging vonden voor het hele gezin. Het kwam als geroepen. Het hele gezin is enthousiast geworden voor schaken.”

De oudste zoon stortte zich als eerste vol in Chessity. “Hij ging als een speer! Zonder hulp en binnen een paar dagen had hij zijn eerste diploma, het Pion-diploma, en momenteel is hij al met het derde diploma bezig.” Dat maakte de rest enthousiast en het hele gezin ging aan de slag.

Niet erg om te verliezen of het niet te kunnen

Zelf heeft Jeroen nooit serieus geschaakt en voor zijn vrouw was het schaken helemaal onbekend. “Het mooie van Chessity is dat je helemaal geen schaakervaring hoeft te hebben, niemand in het gezin heeft dat bij ons. Bij Chessity hoeft het kind niet bang te zijn om te verliezen of het niet te kunnen.”

Soms helpt Jeroen zijn kinderen een beetje, bijvoorbeeld door een goede les uit te zoeken, of om ze uit te leggen waarom een bepaalde stap wel of niet goed is. Maar het echte werk laat hij met een gerust hart aan Chessity over. “Chessity brengt de regels en daarna de tactieken stap voor stap in beeld. Bij een foutje krijg je onmiddellijk de kans om van je fout te leren en je krijgt een goede uitleg. Hierdoor kunnen de kinderen veelal zelfstandig door de lessen heen.”

Dat het schaken bij zijn hoogbegaafde oudste zoon in de smaak zou vallen, kwam voor Jeroen niet echt als een verrassing. “Maar ik had niet verwacht dat onze jonge kinderen het schaken zo makkelijk op zouden kunnen pikken en ook leuk zouden vinden. We zien dat onze kinderen best wel veel inzicht en doorzettingsvermogen hebben om de stickers te halen.”

 
De vierjarige Duko laat zien dat zelfs kleuters al met Chessity overweg kunnen

Trotse vader

“Als ik mijn vierjarige zoon perfect een zet zie doen en correct benoemt, dan word ik wel heel trots”, vertelt Jeroen. “Tegelijkertijd wordt hij op zijn niveau uitgedaagd. Volgens mij kan hij goed abstract denken en dat wordt wel zichtbaar door dit spel. We zijn blij dat we ook voor hem iets hebben gevonden waarin hij wordt uitgedaagd.”

Bij de meiden gaat de voortgang iets langzamer. De jongste van 4 vindt Chessity vooral heel leuk om te doen en weet al hoe goed hoe alle stukken lopen. “Ik denk dat zij nog te jong is voor het volledige diploma, maar op termijn gaat ze het zeker kunnen”, verwacht haar vader.

Paardensprong? Lina-stappen!

Zus Lina speelt erg fanatiek, maar loopt soms even vast. “Bij de paardensprong had ze eerst wel wat moeite. Toen heb ik wat tijd genomen om haar uit te leggen dat het paard 'Lina-stappen' zet met de L van Lina”. Dat heeft ze nu mooi opgepikt en ze kan weer verder.

Zojuist heeft Lina haar sticker 'Slaan' verdiend en dat mag iedereen weten. “Enthousiast gaat ze het iedereen vertellen, springend door het huis!”, lacht Jeroen. “Ze gloeit helemaal van trots! Meteen wordt de stift gepakt om de sticker in te kleuren” [in de Diploma Challenge-poster, red.].

En de ouders? Die doen vrolijk mee. “Wij hebben nu ook ons eerste Pion-diploma dus we kunnen al mooi een potje schaken. Ons eerste schaakbord is gekocht en iedereen kan al genoeg schaken om een (simpel) potje mee te doen.”

Lina (6) weet wel hoe het paard springt: met Lina-sprongen!

Schaken vraagt hetzelfde abstracte denkvermogen dat nodig is voor wiskunde en programmeren.

Inmiddels zijn de scholen weer gedeeltelijk begonnen en begint het leven weer een klein beetje op het normale leven te lijken. Maar het schaken? Dat houden ze erin bij de familie Cuppen: “Ik heb het gevoel dat we hiermee een nieuwe hobby gevonden hebben die het hele gezin leuk vindt. Als de coronacrisis voorbij is, worden we misschien wel met z’n allen lid van een schaakclub.”

Wat Jeroen betreft zou het goed zijn als kinderen ook op school leren schaken. “Het vraagt hetzelfde abstracte denkvermogen dat nodig is voor wiskunde en programmeren”, zegt hij, “maar zonder dat er vereiste voorkennis nodig is, zoals rekenen, taal of zelfs kunnen lezen. Hierdoor kunnen de kinderen dit al vroeg oefenen. Ik denk dat de meeste kinderen vanaf groep 3 goed het eerste Pion-diploma kunnen halen en dus kunnen leren schaken.”

Leuke afwissseling

Vooral voor kinderen op de basisschool die de normale schoolvakken een beetje saai of moeilijk vinden, zou Chessity een uitkomst zijn, denkt hij. “Schaken biedt een leuke afwisseling en geeft het kind de kans zich ook op minder talige manier te ontwikkelen, ontdekken en zich te laten zien.”

Hij heeft het thuis ervaren: “Jong en oud kan Chessity spelen en het maakt niet uit of het kind een ontwikkelingsvoorsprong of juist een achterstand heeft. Als het kind zelfstandig op de tablet spelletjes kan spelen, kan het ook de eerste Chessity-lessen spelen.