Leren schaken voor starters: Dit zijn de regels
Veel mensen denken dat schaken een moeilijk spel is om te leren. Maar dat valt reuze mee. Als starter hoef je maar een paar regels te kennen. Met de uitleg hieronder ben je razendsnel klaar voor je eerste schaakpartij. Want je hoeft maar 3 dingen te leren:
- Hoe moeten de stukken op het bord staan als je begint?
- Wat kun je allemaal doen met de stukken?
- Wanneer heb je gewonnen?
Ga je online schaken? Dan kun je het eerste punt zelfs overslaan. Want de computer zet de stukken op het bord. Handig toch?
1. De beginstelling bij schaken
Er zijn 32 schaakstukken, 16 zwarte en 16 witte. De ene speler speelt met de witte stukken, de andere met de zwarte. Aan het begin van het spel staan de stukken in een vaste opstelling op het schaakbord. Die beginstelling ziet er zó uit:
Let op:
- Leg het bord zo neer dat er een wit vakje (‘veld’, noemen schakers dit) rechtsonder ligt.
- De dames staan altijd op hun eigen kleur.
Tip!
Download deze spiekposter met de beginstelling en je weet altijd hoe je het bord moet opzetten:
2. De loop van de schaakstukken
Elke speler heeft 16 stukken: 8 pionnen, 2 paarden, 2 lopers, 2 torens, een dame (ook wel: koningin) en een koning. Er zijn dus maar zes verschillende schaakstukken waarvan je de spelregels moet leren.
Lopen met schaakstukken
Elk schaakstuk beweegt op zijn eigen manier over het bord. In deze video wordt dat uitgelegd:
Hieronder zie je per schaakstuk hoe het stuk mag lopen:
|
De toren
| |
|
De loper
| |
|
De dame
| |
|
Het paard
| |
|
De pion
| |
|
De koning
| |
Tip!
Vind je dit veel om in één keer te onthouden? Download dan deze spiekposter met de loop van de stukken en leg hem tijdens het schaken naast het bord. Dan kun je altijd even kijken wat de stukken ook alweer mogen:
Stukken slaan (en verdedigen)
Stukken mogen naar een vrije plek op het bord bewegen. Of ze kunnen een stuk van de tegenstander slaan. Hoe meer stukken van je tegenstander je kunt uitschakelen, hoe makkelijker het wordt om te winnen. Let op: bij dammen is slaan verplicht, maar bij schaken mag je zelf weten of je een stuk wilt slaan of niet.
Bekijk deze video voor meer uitleg over stukken slaan én verdedigen:
3. Hoe win je een schaakpartij?
Eigenlijk gaat het in schaken maar om één stuk: de koning van je tegenstander. Die moet je zo aanvallen dat de hij niet meer te redden valt. Dat heet ‘schaakmat’. De speler die schaakmat zet heeft gewonnen.
Het verschil tussen schaak en schaakmat
Als je de koning van de tegenstander in de volgende beurt zou kunnen slaan, staat die koning schaak. De tegenstander moet zijn koning dan proberen te redden. Want een koning mag niet schaak blijven staan. Als de koning niet kan ontsnappen aan schaak, is het schaakmat.
Bekijk deze video voor meer uitleg:
Spelen maar!
Je kent nu de basisregels van het schaken. Er zijn nog meer spelregels. Maar die heb je nu nog niet nodig. Tijd voor je eerste schaakpartij! De speler met de witte stukken begint.
Wie wint? Maak je daar bij je eerste potjes schaak niet al te druk om. Als beginnende schaker zul je je geregeld tegen je voorhoofd slaan omdat je een domme fout hebt gemaakt. Dat is heel normaal. Je zult merken dat het na een aantal schaakpartijtjes al beter gaat.
Beter leren schaken?
Wil je vaker winnen? Oefenen met slaan, schaak en schaakmat? Leren hoe je jouw stukken verdedigt? Slimme schaaktactieken en -strategie leren? Of stap-voor-stap aanleren hoe je een schaakpartij speelt met een vooropgezet plan?
Chessity helpt je met lessen, puzzels, spelletjes, video's en real-time coaching tijdens het schaken.
